Kinderproject Haags Orgel Kontakt

Het Haags Orgel Kontakt (HOK) ontwikkelde een eigen lesproject voor de basisschool. Het project vond plaats in de week van 15 t/m 18 juni 2009 en werd afgesloten door een als ‘fantastisch’ ervaren excursie naar het Marcussen orgel van de Kloosterkerk. Ik vond het volledige bericht op de website van het Haags Orgel Kontakt. Hierna een fragment uit het verslag van Henk Barnhard. Ook de foto’s zijn door hem gemaakt. Wie meer informatie wil over dit project kan hem een mailtje sturen hbarnhard@hetnet.nl.

“Al vele jaren houdt het HOK zich bezig met het bevorderen van de orgelcultuur in Den Haag, o.a. door het coördineren van orgelconcerten in de Haagse binnenstad, het verzorgen van publicaties en het geven van informatie. Dat daarbij ook het kind niet vergeten wordt getuige de activiteiten die in het verleden hebben plaats gevonden, zoals het organiseren van Sinterklaasconcerten e.d.
We wilden echter meer en hadden daarvoor ook al de nodige visie en ideeën ontwikkeld. Eind 2008 werden deze ideeën vormgegeven in een Plan van Aanpak waarin ook de uitvoering van een lesprogramma was opgenomen. Dat lesprogramma kon bij derden worden aangekocht of zelf ontwikkeld en geschreven worden. Voor de laatste optie is uiteindelijk gekozen. Gestart zou worden met één school die als ‘Pilot’ zou dienen. In een later stadium zouden meerdere scholen in Den Haag kunnen volgen. Henk Barnhard, secretaris van het HOK-bestuur en in het dagelijkse leven ‘rustend bouwkundige’ heeft toen zijn fantasie de vrije loop gelaten en, gesteund door een ‘jongensdroom’ een verhaal aan het papier toevertrouwd dat als les gebruikt kon worden. Natuurlijk aangevuld met de nodige afbeeldingen, keurig ingebonden en voorzien van werk- en antwoordbladen om het gebruik in de klas mogelijk en aantrekkelijk te maken. Het verhaal, hoe kan het anders, speelt zich af in Den Haag, waar drie Haagse jongens verzeild raken in de Kloosterkerk en daar de organist ‘meneer Jos’ aantreffen die hen inwijdt in de geheimen van het orgel. De kinderen in de klas behandelen het verhaal per hoofdstuk en beleven bij de excursie naar de kerk bijna letterlijk wat ze eerder in het verhaal gelezen hebben.”

Een verhaal schrijven doe je niet zomaar, zeker geen verhaal met een educatieve insteek. Gelukkig mocht de schrijver veel hulp ontvangen van zowel de betrokken ‘schooljuf’ Renske Smit als organist ‘meneer Jos’ van der Kooy.

De lessen op school leken niet te moeilijk, al hebben sommige orgelonderdelen wel moeilijke namen, en ook de ‘gastles’ die de schrijver, onder toezicht van juf Smit, mocht geven leek erg geslaagd.

Een koffer vol orgelpijpen van verschillende lengte en geluid, die ze allemaal mochten aanraken en aanblazen, en het bewegende model van ‘hoe een orgel werkt’ (vrijgevig afgestaan door orgelbouwer Slooff) zorgde voor de nodige herrie in de klas. Maar leerzaam was het wel.Dat bleek bij de excursie in de Kloosterkerk op 18 juni.
Heel groep 8 van Gereformeerde basisschool ‘De Akker’ was, net als in het verhaal, met de tram naar de Kloosterkerk getogen. Daar speelde het orgel al (nou ja, de organist natuurlijk!) en beleefde de kinderen het avontuur van de hoofdpersonen uit de les. ’Meneer Jos’, die dus echt bestond!, vertelde over het ontstaan van het orgel en de verschillende geluiden die het orgel kan maken, geholpen door Sterre, die haar panfluit had meegenomen.
Toen mocht iedereen, net als in het verhaal, ook naar boven, naar het orgel.

Daar ging de uitleg van ‘meneer Jos’ verder en daar kon hij ook laten horen wat het orgel allemaal kon: van “Altijd is Kortjakje ziek” tot het “Preludium van de oude meneer Bach” en het“Wilhelmus van Nassouwe”, dat met volle borst werd meegezongen. Ook het ‘lied van de week’ Psalm 31, passeerde de revue (al bleef het geluidsvolume van de klas wat achter). Toen ook verschillende kinderen even plaats mochten nemen achter dat grote klavier en iets van hun kunnen mochten laten horen, was de pret helemaal compleet en werd het weer tijd om af te dalen naar de kerkzaal.
Daar werd nog even geluisterd hoe het orgel beneden in de kerk klonk (“toch wel anders als boven”) en werd afgesloten met een vragenrondje, waarvan gretig gebruik gemaakt werd. Dat de kinderen het prachtig hadden gevonden bleek wel door het enthousiaste applaus dat ‘meneer Jos’, maar ook ‘meneer Barnhard’ mocht ontvangen. ‘Gelukkig was ook de ‘inwendige mens’ niet vergeten en konden de kinderen op het pas opgeknapte Lange Voorhout nog nagenieten van de pakjes sap en een zakjes chips, die uit de tassen van mw Barnhard kwamen. Waarna het weer richting school ging, terug naar de sommen en de taalschriften.We mogen terugkijken op een geslaagd lesproject, waarin bleek dat men toch wat opgestoken had van wat in de klas geleerd en in de Kloosterkerk beleefd was.
Het project zal zeker worden voortgezet in 2010, waarbij scholen in de Haagse binnenstad aan de beurt zullen zijn. Het project was niet tot stand gekomen zonder de medewerking van de schoolleiding van ‘de Akker’; ‘juf’ Smit; organist ‘meneer Jos’ van der Kooy; mijn broer Joost, die de cartoons voor het verhaal tekende; orgelbouwer Nico Slooff, die kosteloos orgelpijpen en modellen beschikbaar stelde; Jan Hage, de vaste organist van de Kloosterkerk die zijn orgel welwillend afstond; mijn vrouw Jannie die voor de catering zorg droeg en HOK-voorzitter Johan Twilt die het gehele proces nauwlettend volgde en voorzag van opbouwende kritiek. Gelukkig konden we ook rekenen op enkele subsidieverstrekkers waaronder de Gemeente Den Haag.Als ‘bedenker’ van het verhaal kun je dan alleen maar genieten. Dankbaar dat het geslaagd is en uitkijkend naar een volgende keer die zeker zal komen als het aan het HOK ligt.

Wie meer informatie wil weten over dit project kan een mailtje sturen naar de secretaris van het HOK Henk Barnhard hbarnhard@hetnet.nl

Materiaal bij het Doe-orgel

Wil je aan de slag met het Doe-orgel, dan hebben we instructiekaarten, een lesbrief, bladmuziek en nog veel meer voor je klaar staan.

Waar in de wereld?

Orgelkids is begonnen in Nederland en nu actief in heel veel landen in de wereld. Op deze kaart houden we bij waar je het Doe-orgel kunt vinden.

Blog

Orgelkids houdt een blog bij met actuele nieuwtjes over Orgelkids projecten uit de hele wereld.

Orgelkids Wiki

Zoek je meer activiteiten om kinderen kennis te laten maken met orgelmuziek? Orgelkids verzamelt allerlei educatieve lessuggesties op de Orgelkids Wiki.