Ludens – Orgelkids

Welkom op de projectpagina van de Stichting Ludens.

Leeuwekop — De leeuw wordt wel de koning der dieren genoemd.
Het orgel noemt men de koning der instrumenten.

De Stichting Ludens probeert het in 2006 gerestaureerde Maarschalkerweerd-orgel van de Sint Jansbasiliek te Oosterhout (N-Br.) aan een zo breed mogelijk publiek te laten horen. Wil je meer weten over Ludens of over het Maarschalkerweerd-orgel surf dan naar: www.basiliekoosterhout.nl. Op vrijdag 3 oktober 2014 (bijna dierendag) organiseerde Ludens een dierendagproject voor de groepen 6/7 van de Oosterhoutse basisscholen. In totaal hebben 5 groepen van telkens ongeveer 30 leerlingen het Maarschalkerweerd-orgel bezocht. Inmiddels is het project groter geworden, wordt het jaarlijks herhaald en duurt het meer dagen om alle basisscholen te kunnen ontvangen. Elk bezoek bestond uit drie onderdelen:

Hoe werkt een pijporgel?
Hoe werkt/klinkt het Maarschalkerweerd-orgel?
Muziekquiz dieren in de muziek

Was je erbij en wil je nog even nagenieten? Of heb je het gemist? Hieronder kun je alles nog eens rustig bekijken. Veel plezier!

Hoe werkt een pijporgel?

De werking van een pijporgel werd gedemonstreerd aan de hand van een demonstratie-orgeltje. Wil jij weten hoe zo een pijporgel werkt, dan kun je deze filmpjes bekijken. De NTR maakte voor Schooltv een reportage over het orgel in de Laurenskerk in Rotterdam.

In dit filmpje laten kinderen zien hoe een orgel in een concertzaal in Londen werkt:	Duits programma Die Sendung mit der Maus, waarin de bouw van een groot concertorgel wordt getoond:

Hoe wordt een orgel gemaakt?

Bekijk de reportage waarin Frits Elshout, orgelbouwer en directeur van Flentrop Orgelbouw in Zaandam, uitlegt en vertelt over zijn passie voor het orgel. We bezoeken de tekentafel, pijpmakerij en houtwerkplaats en belanden uiteindelijk in een grote loods waar het nieuwe orgel voor Christ Church in het Londense Chelsea opgebouwd wordt.

Hoe werkt/klinkt het Maarschalkerweerd-orgel?

Een echt pijporgel is natuurlijk wel even wat anders dan het Doe-orgel van Orgelkids. Hoe het Maarschalkerweerd-orgel er uit ziet, vindt je op onze website: www.basiliekoosterhout.nl en op de foto’s op deze pagina. De foto’s zijn gemaakt door de Oosterhoutse fotograaf Laurens Janus (www.laurensjanus.nl).

Op de speeltafel speelt de organist de muziek.	In de kasten achter de speeltafel zitten de orgelpijpen.
Elk register heeft een eigen klankkleur.	De zwelkast regelt het geluid: luiken open klinkt harder, luiken dicht klinkt zachter.
Het orgel heeft pijpen in allerlei maten en soorten.	Alle pijpen staan binnen in het orgel dicht bij elkaar opgesteld.
Bij dit orgel staat de speeltafel niet direct onder de pijpen.	Boven de klavieren zie je de naam van de orgelbouwer.
De balg zorgt ervoor dat er wind in het orgel en de pijpen komt.	Het contact tussen de speeltafel en de pijpen gaat onder de vloer door.

Het Maarschalkerweerd-orgel heeft ook een tremulant. Dat is een onderdeel waarmee de lucht extra in trilling wordt gebracht. In dit filmpje kun je horen hoe het klinkt eerst zonder, dan met de tremulant.

Muziekquiz dieren in de muziek

Er zijn veel muziekstukken over dieren, die je ook prima kunt spelen op een pijporgel. Als je wilt weten welke muziekquiz wij op 4 oktober hebben gedaan, bekijk dan de lesbrief orgel Ludens. Als je wat orgelmuziek over dieren wilt horen, kijk en luister dan eens naar deze filmpjes.

De zwaan	De penquin
De koekoek

Het pijporgel heeft veel mogelijkheden en wordt echt niet alleen gebruikt voor kerkelijke vieringen. Je kunt er bijvoorbeeld ook heel goed house-muziek of jazz opspelen. Kijk maar eens naar één van deze filmpjes (dansen mag ook!)

Mijn instrument

Niet alleen in Oosterhout is er aandacht voor het orgel. Een basisschool in Heerde heeft er zelfs een mooi lied over gemaakt en gezongen. Gebaseerd op een melodie van Johan Sebastiaan Bach. Wil jezelf ook weleens een bezoekje brengen aan een pijporgel, overtuig dan je juf of meester bijvoorbeeld met de lesbrief van Ludens of de website: www.orgelkids.nl. Als je een bezoekje wilt brengen aan het Maarschalkerweerd-orgel met jouw groep kun je altijd contact opnemen met de Stichting Ludens via: stichtingludens@gmail.com.

Wil jij organist worden?

Ben je zo enthousiast geworden dat jezelf orgel wilt leren spelen, ga dan naar de organist van jouw kerk of naar de muziekschool in jouw stad. Voor Oosterhout en omstreken kun je terecht bij de muziekschool H19.